تبلیغات و گردشگری (بخش اول)

مدیریت صنعت گردشگری وابسته به دو محور مدیریت هزینه و مدیریت تبلیغات است. در مدیریت هزینه مواردی چون ایجاد ارزش در قالب طراحی محصول یا خدمت توجه می‌شود. هر قدر این تولیدات افزایش یابد مدیریت اقتصادی این صنعت موفق‌تر شمرده می‌شود. (غلامی 1383، ص19) در محور دوم یعنی مدیریت تبلیغات گردشگری به مسائلی مانند راه‌های جذب توریست، برآورد مالی هزینه‌ی تبلیغات، انتخاب رسانه‌های مناسب، تبیین نگرش تبلیغاتی و ارزیابی تاثیر تبلیغات پرداخته می‌شود. (غلامی 1383) از مشکلات تبلیغات گردشگری درباره ایران، وجود انگاره‌های غلط راجع به فرهنگ و مردم ایران است. راه حل این مسئله، تبلیغات در خارج از کشور در قالب نوشتاری، دیداری وشنیداری است که تبلیغات دیداری در حیطه‌ی طراحی گرافیک قرار دارد. طراحی پوستر، تمبر، بروشور، نقشه و کارت پستال رایج‌ترین نوع طراحی در این صنعت به شمار می‌آیند. (غلامی 1383)
کارکرد طراحی گرافیک در این صنعت ترغیب مخاطب برای سفر به جغرافیایی مشخص و بازدید هدفمند از آن است. استفاده از عکس، نمایش آثار هنری (مانند آثار نقاشی یک کشور) و تصویرسازی رایج‌ترین شیوه‌ها برای تبلیغات گردشگری هستند. در میان این شیوه‌ها کاربست عکس متدوال‌ترین شیوه به حساب می‌آید. (Guohua 2015)
 

کارت پستال با موضوع گردشگری لندن، طراح:Canva Studio

بروشور برای گردشگری پاریس،  طراح Mahe

آثار طراحی شده با عکس بر نمایش واقعیت استوار است و مخاطب آن‌چه در واقعیت موجود است را بدون دخل و تصرف مشاهده می‌کند. در این شیوه زاویه‌ی دید، استفاده از فنون عکاسی و نحوه ترکیب نوشتار با عکس (لی‌اوت) حائز اهمیت هستند.
در شیوه‌ای که از آثار هنری مانند نقاشی استفاده می‌شود، رسانه بیشتر نقش سفیر را بازی می‌کند مگر آن‌که طراح ایده‌ای برای ادغام پیام با موضوع یا فرم آن اثر داشته باشد.
مشخصه‌های آثار تولید شده بر مبنای تصویرسازی بازنمایی فرم‌ها با کیفیت تصویرسازی است. در این شیوه اگر طراح درست عمل کرده‌ باشد مخاطب آن حسی را دریافت می‌کند که به طور مشخص مد نظر سازنده از سوژه‌ای مشخص بوده است.

در ایران مباحثه درباره‌ی تبلیغات گردشگری به طور مشخص با سازمان جلب سیاحان پذیرفتنی است زیرا قبل از تاسیس این سازمان عمل تبلیغاتی مشخصی انجام نشده است. سازمان جلب سیاحان در دهه چهل خورشیدی مجموعه‌ای از اقلام گرافیکی را با هدف جذب توریست سفارش داد. در میان طراحان نام آقایان عزیز حاتمی، پرویز دیبایی، قباد شیوا و هوشنگ کاظمی بیش از طراحان هم‌نسل خودشان مطرح می‌شود. لازم به ذکر است که میان این طراحان هوشنگ کاظمی فردی است که تولید بیشترین تعداد آثار گردشگری را به خود اختصاص داده‌ است.
وی پیش از بازگشت به ایران در استخدام شرکت مسافرت‌های هوایی هلند (KLM) کمپین‌های بسیاری را برای جذب توریست طراحی کرده بود که شامل رسانه‌های متنوعی از جمله پوستر، تمبر، تگ، بیلبورد، بروشور و... می‌شدند.
 

بروشورهای شرکت هواپیمایی کی ال ام، طراح: هوشنگ کاظمی

در بخش دوم از فعالیت‌های هوشنگ کاظمی در زمینه‌ی تبلیغات صنعت گردشگری خواهم نوشت.

گردآوری و تالیف: سیاوش مهرآئین